|
|
|
|
|
|
|
นายสุรศักดิ์ โอสถิตย์พร
นายกเทศมนตรีตำบลดอยสะเก็ด |
|
|
|
|
|
|
|
|
นายธนายุทธ ทิพย์บุตร
รองปลัดเทศบาล รักษาราชการแทนปลัดเทศบาล |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ประวัติความเป็นมาของเทศบาล |
|
|
|
|
|
อำเภอดอยสะเก็ด เดิมทีตั้งอยู่ที่บ้านน้ำแพร่ได้ประมาณ 2 ปี 7 เดือน ต่อมาเจ้าเมืองเชียงใหม่ได้มองเห็นว่าเป็นที่ตั้งที่หมู่บ้านที่มีราษฎรอยู่น้อย มีแต่ท้องทุ่งนาเวิ้งว้าง ซึ่งไม่เหมาะแก่การที่จะเก็บภาษีสี่บาท (ภาษีซึ่งเรียกเก็บจากตัวบุคคลทุกคน) จึงได้เรียกผู้ปกครองมณฑลตะวันออกมาหารือ จึงได้ความว่า ควรจะมาตั้งที่เชิงเขาชิดด้านตะวันออกสุด ดังนั้น ขุนผดุงดอยแดนจึงเสนอให้ย้ายมาอยู่ที่เชิงดอยซึ่งเป็นที่ตั้งปัจจุบันนี้ พร้อมทั้งมอบที่ดินให้เป็นที่ทำการของทางราชการ เช่น สาธารณสุข สถานีตำรวจ และที่ว่าการอำเภอ เพราะมีบริเวณที่เหมาะสมซึ่งเป็นที่สูงอยู่บริเวณน้ำไม่ท่วมถึง จึงได้รื้อถอนตัวอาคาร ชั่วคราวและได้นำไม้บางส่วนมาสร้างที่ว่าการอำเภอ พ่อขุนผดุงดอยแดนจึงมอบไม้ในส่วนเพิ่มให้อีก หลายสิบท่อน เพื่อสร้างอาคารแบบชั้นเดียวใต้ถุนสูง ตัวเสาหล่อด้วยปูนซีเมนต์เสริมเหล็ก หลังคาทรงปั้นหยา หน้าจั่ว บนหลังคามีเสาธงอยู่ด้วย 2 – 3 ปีต่อมา พ่อขุนผดุงดอยแดนจึงได้มอบที่ดินที่หน้าอำเภอให้อีกเพื่อตั้งเป็นโรงเรียนประชาบาล และได้สร้างอาคารเรียนหลังใหญ่ 2 ชั้น ขึ้นหลังหนึ่งซึ่งได้งบช่วยเหลือทางการศึกษา เรียกว่า “อาคารศึกษาพลี” จึงเป็นที่ตั้งรวมของกลุ่มส่วนราชการถึงวันนี้
ดอยสะเก็ด ตั้งอยู่ในส่วนที่เป็นเทือกเขายาวกั้นระหว่างแอ่งอารยธรรม 2 แอ่ง คือ แอ่งอารยธรรม ลุ่มแม่น้ำและแอ่งอารยธรรมลุ่มน้ำกวง – ปิง เมื่อพญาเม็งรายรวมแอ่งอารยธรรมทั้ง 2 เข้าเป็นอาณาจักรล้านนา ในปี พ.ศ. 1839 ดอยสะเก็ดจึงอยู่กึ่งกลางระหว่าง 2 แอ่งอารยธรรม และมีพัฒนาการร่วมกับอาณาจักรล้านนามาตั้งแต่เริ่มต้นจากการศึกษาตำนาน ซึ่งเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ท้องถิ่นเป็นจารีตในการบันทึกประวัติศาสตร์ พบว่า ทุกเรื่องที่กล่าวถึงจะโยงถึงพระพุทธเจ้า ซึ่งความเป็นมาของคำว่า“ดอยสะเก็ด” มีตำนานเล่าสืบต่อกันมาดังนี้
ในสมัยพุทธกาล สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้เสด็จมายังดอยเกิ้ง ซึ่งอยู่ในท้องที่อำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ในปัจจุบัน แล้วได้เสด็จผ่านมาที่พระพุทธบาททุ่งตุ้มยางวิด พระพุทธองค์ได้เสด็จไปประทับที่ดอยพระบาทตีนนกในเขตอำเภอสันทราย ขณะนั้นได้ทรงทอดพระเนตรไปทางทิศใต้ได้พบหนองบัวอันกว้างใหญ่ในบริเวณหนองบัวมีดอกบัวมากมายอยู่ใกล้เชิงเขาลูกเดียว ซึ่งในหนองน้ำแห่งนี้เป็นที่อยู่อาศัยของพญานาคสองสามีภรรยา สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้เสด็จมาประทับอยู่บน ภูเขาลูกนั้น และทรงเปล่งฉัพพรรณรังสีให้พญานาคสองสามีภรรยา ซึ่งกำลังหากินอยู่ในบริเวณหนองน้ำแห่งนั้นได้เห็นพญานาคทั้งสองได้เห็นเป็นอัศจรรย์ยิ่งนักก็เกิดความเลื่อมใส จึงจำแลงกายเป็นมนุษย์เก็บดอกบัวไปถวาย พระพุทธเจ้า พร้อมทูลขอเส้นพระเกศาเพื่อเก็บไว้บูชา โดยได้สร้างเจดีย์สวมทับเส้นพระเกศาไว้บนเขาลูกนี้และได้เรียกเขาลูกนี้ว่า“ดอยเส้นเกศ” ทั้งนี้ เพราะภูเขาตามภาษาพื้นเมืองเรียกว่าดอย ต่อมามีผู้สันนิษฐานคำว่าดอยเส้นเกศ ได้เพี้ยนมาเป็นคำว่า “ดอยสะเก็ด” โดยเหตุที่อำเภอดอยสะเก็ดมีภูเขาลูกนี้เป็นเอกลักษณ์ที่สำคัญจึงได้ใช้คำว่า “ดอยสะเก็ด” เป็นชื่อของอำเภอ ตลอดมา จนกระทั่งถึงปัจจุบัน อีกตำนานหนึ่งเล่าว่า คำว่า “ดอยสะเก็ด” มาจากคำว่า “ดอยสระเก็ด” โดยได้ให้ ความหมายไว้ว่า “สระ” คือไซ้หรือการทำความสะอาด ส่วนคำว่า “เก็ด” ก็คือ เกล็ด ซึ่งหมายถึง เกล็ดของพญานาค โดยมีตำนานเล่าประกอบคำอธิบายว่าในสมัยโบราณมีพญานาคสองตัวอาศัยอยู่ในหนองบัวใกล้กับเขาลูกหนึ่งนาน ๆ ทีก็จะออกมาชำระร่างกายพอเสร็จแล้วก็จะพากันขึ้นไปตากเกล็ดบนภูเขาที่อยู่ใกล้กับหนองบัวภูเขาลูกนี้จึงได้ชื่อว่า “ดอยสะเก็ด” และใช้เป็นชื่อของอำเภอจนกระทั่งถึงปัจจุบัน
“ดอยสะเก็ด” เป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรล้านนา นับตั้งแต่พญาเม็งรายสถาปนาเชียงใหม่เป็นศูนย์กลางอาณาจักร ดอยสะเก็ดจึงตกอยู่ในกระแสการเมืองการปกครอง กระแสเดียวกับเชียงใหม่และชุมชน ข้างเคียง คือ เริ่มต้นด้วยอยู่ในการปกครองของราชวงศ์เม็งราย (พ.ศ.1839 – พ.ศ.2121) ตกอยู่ภายใต้การปกครองของพม่า (พ.ศ. 2121 – พ.ศ. 2317) และตกเป็นประเทศราชของประเทศสยามทั้งในฐานะมณฑลเทศาภิบาลสืบมาตามลำดับ
การปกครองเมืองเชียงใหม่ ช่วง พ.ศ.2468 – พ.ศ.2476 เป็นการปรับปรุงช่วงสุดท้ายก่อนยกเลิกระบบเทศาภิบาลเมื่อเริ่มรัชกาลที่ 7 ขึ้นครองราชย์ ทรงยกเลิกระเบียบแบบแผนต่าง ๆ ทรงยุบเลิกตำแหน่ง หน่วยงานที่ไม่เหมาะสมกับสภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ และทรงยกเลิกตำแหน่งเจ้าเมืองโดยเด็ดขาด ตั้งแต่ปีพ.ศ.2469 เป็นต้นไป หากตำแหน่งเจ้าเมืองใดว่างลงจะไม่โปรดเกล้าฯ แต่งตั้งขึ้นใหม่อีก ส่วน เจ้าเมืองที่มีชีวิตอยู่ก็ได้เงินเดือนจนถึงแก่พิราลัย ซึ่งเจ้าแก้วนวรัฐผู้ครองนครเชียงใหม่เป็นผู้ครองนครเชียงใหม่องค์สุดท้ายถึงแก่พิราลัย ในปี พ.ศ. 2482 จึงเป็นการสิ้นสุดตำแหน่งเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ และหลังจากการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.2475 ได้ยกเลิกระบบมณฑลเทศาภิบาลลงเมืองเชียงใหม่ซึ่งเคยเป็นศูนย์กลางของอาณาจักรล้านนาไทยในอดีตก็มีฐานะเป็นเพียงจังหวัดเช่นเดียวกับจังหวัดอื่นๆ ในส่วนระดับแขวงก็ถูกจัดตั้งให้เป็นอำเภอ ข้าราชการแต่งตั้งส่วนกลางมาปกครอง เรียกว่า นายอำเภอ มาจนถึงปัจจุบันอำเภอดอยสะเก็ด ซึ่งครั้งนั้นเรียกว่า แขวงน้ำแพร่ ตั้งอยู่ที่บ้านน้ำแพร่ก่อนย้ายมาอยู่ที่ปัจจุบัน มีนายอำเภอคนแรก คือ นายยอด (ไม่ทราบ นามสกุล)
ปัจจุบัน อำเภอดอยสะเก็ดได้แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 14 ตำบล 105 หมู่บ้าน มีองค์การบริหารส่วนตำบล 6 แห่ง และมีเทศบาลตำบล 7 แห่ง คือ เทศบาลตำบลดอยสะเก็ด เทศบาลตำบลเชิงดอย เทศบาลตำบลลวงเหนือ เทศบาลตำบลแม่โป่ง เทศบาลตำบลสง่าบ้าน และเทศบาลตำบลสันปูเลย
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|